การเลี้ยงสุกรแบบธรรมชาติ (หมูหลุม)

“ทางเลือกสำหรับเกษตรกร” ต้นทุนต่ำ กำไรดี เป็นมิตรสิ่งแวดล้อม”

โดย นายสุกิจ ติดชัย  นักวิชาการเกษตรชำนาญการ 8 ระดับ 8
ฝ่ายปรับปรุงและพัฒนาพันธุกรรมพืชและสัตว์   สำนักวิจัยและส่งเสริมวิชาการการเกษตร   มหาวิทยาลัยแม่โจ้

 

การเลี้ยงสุกรแบบธรรมชาติ (หมูหลุม) เป็นทางเลือกทางหนึ่งของเกษตรกร ผู้ที่มีความนิยมชมชอบการเลี้ยงสุกรโดยเฉพาะเกษตรกรรายย่อย เนื่องจากการเลี้ยงสุกรที่เลี้ยงกันโดยทั่วไปมีต้นทุนการผลิตสูง วัตถุดิบอาหารสัตว์มีราคาแพง ส่งผลให้เกษตรกรผู้เลี้ยงสุกรประสบปัญหาขาดทุน เนื่องจากต้องซื้อทุกสิ่งทุกอย่าง การเลี้ยงสุกรแบบธรรมชาติ (หมูหลุม) จะเน้นการใช้วัสดุต่าง ๆ ที่มีอยู่ตามธรรมชาติ และในท้องถิ่นเป็นหลัก หาง่าย ราคาถูก แม้กระทั่งวัสดุที่เหลือใช้ต่าง ๆ ก็สามารถนำกลับมาใช้ให้เกิดประโยชน์ได้อีก จึงทำให้สามารถลดต้นทุนการเลี้ยงสุกรได้เป็นอย่างมาก  อีกทั้งเป็นการพึ่งพาอาศัยซึ่งกันและกันระหว่างพืชกับสัตว์ สามารถเกื้อหนุนซึ่งกันและกัน กล่าวคือ เมื่อมีการปลูกพืชเราสามารถใช้พืชหรือเศษพืชผัก และผลไม้ต่าง ๆ กลับมาทำเป็นอาหารหมูหลุมได้ ในทำนองเดียวกัน พืชก็สามารถใช้ประโยชน์จากหมูหลุมได้เช่นกัน ด้วยการใช้วัสดุที่อยู่ในหลุมไปเป็นปุ๋ย เพื่อใช้ปรับปรุงบำรุงดิน และเป็นอาหารของพืชได้ จึงช่วยทำให้การผลิตทั้งพืชและสุกรมีต้นทุนการผลิตลดน้อยลง เกษตรธรรมชาติ คือการนำเอาสิ่งต่าง ๆ ที่มีอยู่ตามธรรมชาติ โดยเฉพาะเชื้อจุลินทรีย์ มาใช้ในการผลิตทางการเกษตร ทั้งการปลูกพืชและเลี้ยงสัตว์ โดยหลีกเลี่ยงการใช้สารเคมี จึงทำให้ได้อาหารที่ปลอดภัยจากสารพิษไม่เป็นอันตรายต่อผู้บริโภค การทำการเกษตรด้วยวิธีนี้จะเริ่มต้น จากการผลิตเชื้อจุลินทรีย์ที่มีอยู่ตามธรรมชาติและในท้องถิ่น ได้แก่การผลิตเชื้อราขาว (Indigenous Micro Organism : IMO) โดยใช้หลักการที่ว่าอยู่ที่ไหนให้ผลิตเชื้อจุลินทรีย์จากที่นั่น จุลินทรีย์เป็นสิ่งมีชีวิตขนาดเล็กไม่สามารถมองเป็นด้วยตาเปล่าได้ มีประโยชน์ต่อธรรมชาติ ช่วยย่อยสลายวัสดุที่มีตามธรรมชาติ ช่วยปรับปรุงบำรุงดิน กำจัดกลิ่นเหม็น น้ำเสีย ช่วยรักษาสภาพแวดล้อม  จุลินทรีย์สามารถแบ่งออกได้ 2 ประเภท คือ 1.  จุลินทรีย์กลุ่มที่ให้ประโยชน์ ส่วนใหญ่อยู่ตามบนผิวหน้าดิน ต้องการอากาศในการหายใจ ได้แก่ กลุ่มสังเคราะห์แสง แลคโตบาซิลลัส ยีสต์ และแอสเปอร์จิลลัส จุลลินทรีย์กลุ่มนี้ สามารถสังเคราะห์แสง ผลิตกรดแลคติค และตรึงไนโตรเจนในอากาศได้ 2.  จุลินทรีย์กลุ่มที่ให้โทษ จะอาศัยอยู่ในดินลึก ไม่ต้องการอากาศในการหายใจ ได้แก่ แบคทีเรีย ไวรัส เชื้อรา และไส้เดือนฝอย ข้อดีของการเลี้ยงสุกรแบบธรรมชาติ (หมูหลุม)  1.  สามารถใช้วัสดุต่าง ๆ ที่มีอยู่ตามธรรมชาติและในท้องถิ่น หาง่าย ราคาถูก 2.  ไม่ก่อให้เกิดปัญหากับสิ่งแวดล้อม อันเนื่องมาจากมูลสุกรและน้ำเสีย 3.  สามารถเลี้ยงในชุมชนได้ เนื่องจากไม่มีปัญหาเรื่องกลิ่นเหม็นจากมูลสุกรและแมลงวัน 4.  ไม่ต้องเสียค่าใช้จ่ายในการล้างทำความสะอาดคอกและบำบัดน้ำเสีย 5.   มีระบบการหมุนเวียนที่เกิดขึ้นตามธรรมชาติในคอกหรือหลุมสุกร 6. มูลสุกรและวัสดุในหลุมซึ่งถูกหมักและย่อยสลายโดยจุลินทรีย์กลายเป็นปุ๋ยหมักอย่างดีนำไปเป็นปุ๋ยให้กับพืช ปรับปรุงดินบำรุงดิน หรือจำหน่าย 7.  ต้นทุนการผลิตต่ำโดยเฉพาะต้นทุนด้านอาหารสามารถลดได้ไม่ต่ำกว่า 70 เปอร์เซ็นต์ 8.  หลีกเลี่ยงการใช้สารเคมีหรือยาปฏิชีวนะ ทำให้ผลผลิตมีความปลอดภัยต่อผู้บริโภค   การเลี้ยงหมูหลุมจะให้ประสบผลสำเร็จ จำเป็นอย่างยิ่งที่ต้องทำให้ถูกหลักวิชาการจะทำให้การเลี้ยงหมูหลุมไม่มีปัญหาไม่กระทบต่อสภาพแวดล้อม มลภาวะไม่เป็นพิษ  ตลอดจนสุขอนามัยของผู้เลี้ยงและสุกรดี  มีองค์ประกอบที่สำคัญดังนี้ 1.  การสร้างโรงเรือนและคอกสำหรับเลี้ยงหมูหลุม 2.  การเตรียมพื้นคอกหมูหลุม 3.  การผลิตเชื้อราขาว หรือจุลินทรีย์ท้องถิ่น (Indigenous Micro Organism:IMO) 4.  การทำน้ำหมักจุลินทรีย์จากพืช มี 3 ชนิด 4.1  การทำน้ำหมักจุลินทรีย์จากพืชสีเขียวและสด ( Fermental Plant Juice : FPJ) 4.2  การทำน้ำหมักจุลินทรีย์จากผลไม้สุก (Fermental Fruit Juice : FFJ) 4.3  การทำน้ำหมักจุลินทรีย์จากพืชสมันไพร (Orient Herb Hormane Nutrial : OHN) 5.  การทำน้ำหมักจุลินทรีย์จากน้ำซาวข้าว มี 3 ชนิด 5.1  การทำน้ำหมักจุลินทรีย์จากน้ำซาวข้าวกับเปลือกไข่ 5.2  การทำน้ำหมักจุลินทรีย์จากน้ำซาวข้าวกับถ่านกระดูกสัตว์ 5.3  การทำน้ำหมักจุลินทรีย์จากน้ำซาวข้าวกับนมสด 6.  การทำน้ำหมักจุลินทรีย์ จาก กุ้ง หอย ปู ปลา ไส้เดือน และรกสุกร อย่างใดอย่างหนึ่ง 7.  การทำอาหารหมักสำหรับหมูหลุม 8.  การทำน้ำหมากฝรั่งสำหรับหมูหลุม 9.  การเลี้ยงและการจัดการหมูหลุม

Advertisements